اشاره

وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْمَحیضِ قُلْ هُوَ أَذیً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِی الْمَحیضِ وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّی یَطْهُرْنَ فَإِذا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَیْثُ أَمَرَکُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرین. (1)

ترجمه: و از تو، در باره خون حیض سؤال می کنند، بگو:

«چیز زیانبار و آلوده ای است؛ از این رو در حالت قاعدگی، از آنان کناره گیری کنید و با آنها نزدیکی ننماید، تا پاک شوند و هنگامی که پاک شدند، از طریقی که خدا به شما فرمان داده، با آنها آمیزش کنید! خداوند، توبه کنندگان را دوست دارد و پاکان را (نیز) دوست دارد.

نکات ادبی آیه

1 «محیض» مصدر میمی از حاض یحیض حیضاً به معنای خون غلیظیست که از زنها در ایام عادت ماهانه بیرون می آید و اصل حیض در لغت به معنای سیلان و جریان است.

توجه کنیم که در آیه کلمه «محیض» دو بار تکرار شده که اولی مصدر میمیست و دومی اسم زمان است و علت تکرار هم همین است.

در معجم مقاییس اللغه، آمده است که این واژه، در اصل به معنی خارج شدن آب قرمز از درختیست به نام سمره، (سپس به عادت ماهیانه زنان اطلاق شده است) ولی در تفسیر فخر رازی آمده که حیض در اصل به معنی سیل است و لذا هنگامی که سیل جریان پیدا کند، گفته می شود حاض السیل و حوض را نیز به همین مناسبت حوض می گویند که آب به سوی آن جریان پیدا می کند؛ ولی از گفته راغب در مفردات عکس این استفاده می شود که این واژه در اصل به معنی همان خون عادت است (سپس به معانی دیگر اطلاق شده).

کلمه (محیض) مانند کلمه (حیض) مصدر (حاضت